PIOTR KOZIOŁ

Urodził się 25 kwietnia 1908 r. w Szalowej. Od 1931 r. należał do pierwszych organizatorów Kół Związku Młodzieży Wiejskiej „Znicz” – „Wici” na terenie powiatu gorlickiego i wchodził w skład pierwszego zarządu powiatowego nowej organizacji. Działał także w Stronnictwie Ludowym. W 1934 r. rozpoczął pracę w Zakła­dzie Krawieckim w Tarnowie.

Wiosną 1940 r. powrócił do Łużnej i pod pseudonimem „Dziadek” rozpoczął działalność w „Rochu”. W 1942 r. objął funkcję szefa łączności na powiat Gorlice, a później delegata Oporu Społecz­nego przy Kierownictwie Walki Cywilnej. Po pierwszych aresztowaniach działaczy ruchu ludowego przyczynił się wraz z Bonifacym Baranem, Józefem Dumą i Ludwikiem Duszą do uaktywnienia działań chłopskiej organizacji. Już w kwietniu 1943 r. wspólnie z innymi działaczami terenowymi wziął udział w pierwszych akcjach bojowo-dywersyjnych. Po powstaniu oddziału partyzanckiego Kazimierza Wątróbskiego „Sępa” uczestniczył także w jego niektórych akcjach bojowych, np. w zasadzce na policjanta w Białej Niżnej. W jego domu stojącym na pograniczu Łużnej i Woli Łużańskiej znajdowali schronienie i pomoc partyzanci radzieccy i polscy o różnej orientacji politycznej. Omawiano w nim sprawy organizacyjne i czyniono przygotowania do akcji bojowych.

W dniu 28 października 1944 r., podczas drugiej pacyfikacji Woli Łużańskiej, został aresztowany przez gestapo wraz z kilkunastoma innymi działaczami. Pomimo okrutnych tortur w krakowskim więzieniu nie załamał się jednak i nie przyznał się do żadnej pracy w konspiracji. Po pewnym czasie został zesłany do obozu koncentracyj­nego w Gross-Rosen (obecnie Rogoźnica), gdzie otrzymał nr 87786, a następnie trafił w Saksonii do obozu w Reichenbachu, gdzie podobnie jak inni współwięźniowie przeszedł gehennę obozową.

Po powrocie w maju 1945 r. wznowił działalność w ruchu ludowym. W 1948 r. został członkiem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (ZSL). Udzielał się w Chłopskim Towarzystwie Przyjaciół Dzieci. Kilka lat był zastępcą przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gorlicach. Później pracował w Spółdzielni Inwalidów „Cel”. W 1957 r. wszedł w skład Prezydium Wojewódzkiego Komitetu ZSL w Rzeszowie.

Był odzna­czony Orderem Sztandaru Pracy. Zmarł 16 kwietnia 1979 roku.

Oprac. A. Wietrzyk