JANINA MARYNOWSKA

Kliknij na obrazku aby go powiększyc

 

Janina Marynowska urodziła się 8 stycznia 1914 r. w Szalowej. Jej rodzicami było małżeństwo nauczycielskie – Marian i Anna Marynowska z Śmietanów. Początkowo pracowali w szkole powszechnej w Szalowej, a w późniejszym okresie przenieśli się do Gorlic. Janina ukończyła gimnazjum im. M. Kromera i Prywatne Miejskie Seminarium Nauczycielskie Żeńskie im. ks. Bronisława Świeykowskiego w Gorlicach.

 

Młoda nauczycielka jeszcze przed wojną mocno związała się z harcerstwem. Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Gorlic była członkiem Pogotowia Harcerskiego. Brała udział w szkoleniach sanitarnych, łączności, obrony przeciwlotniczej i opieki nad dziećmi. Uczestniczyła czynnie w ruchu konspiracyjnym. Harcerki pod komendą hufcowej Marii Rydarowskiej udzielały pomocy jeńcom polskim zgromadzonym na podwórzu budynku Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i w obozie jenieckim tzw. „buciarni”, pomagały rannym żołnierzom ukrywającym się w lasach poza miastem, opatrując rany, donosząc żywność, lekarstwa. Jako członek oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża w Gorlicach wraz z Marią Rydarowską oraz Emilią Białek uratowała przed spaleniem książki z biblioteki Szkoły Powszechnej Męskiej nr 1 w Gorlicach, przewożąc je do prywatnego domu i do lokalu PCK przy ul. Narutowicza.

 

W 1945 r. podjęła pracę w charakterze nauczycielki w Szkole Powszechnej w Polnej. W roku szkolnym 1947/1948 przeszła do szkolnictwa zawodowego w Gorlicach. Jej narzeczony, w obawie przed restrykcjami, nie ujawnił faktu przynależności podczas okupacji do Armii Krajowej i w 1949 r. został aresztowany. Wkrótce funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa trafili na trop Janiny. W trakcie rewizji znaleziono u niej broń chłopca. Została aresztowana i przewieziona do Rzeszowa, gdzie podczas śledztwa, prowadzonego przez Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Rzeszowie, oskarżono ją o udzielanie pomocy członkom podziemnej organizacji. Wyrok „za współpracę z wrogim podziemiem” wydał Sąd Wojskowy w Rzeszowie i Janina została osadzona na kilka lat w ciężkim więzieniu karnym dla kobiet w Fordonie (dzielnica Bydgoszczy). W czasach stalinowskich w Fordonie odsiadywały wyroki kobiety skazywane w procesach politycznych. Służba więzienna stosowała drastyczne kary w postaci głodzenia, kar cielesnych i psychicznego znęcania się nad więźniarkami.

 

W wyniku amnestii opuściła mury więzienia i doczekała się rehabilitacji. Jednak ciężkie warunki więzienne wyniszczyły zdrowie Janiny Marynowskiej i nigdy już nie ułożyła sobie życia osobistego. Zamieszkała w domu rodzinnym „Marianówce” w Gorlicach. Pracowała w Powiatowej Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Społem” a później w Powiatowej Radzie Narodowej w Gorlicach. Całe życie związana była z młodzieżą, z ruchem harcerskim. Kochała tu-rystykę. W wolnych chwilach malowała.

 

Janina Marynowska zmarła 21 lipca 1994 r. w Gorlicach. Wieczny spoczynek znalazła na miejscowym cmentarzu parafialnym.

 


Opracowanie: Aleksander Wietrzyk