WOLA ŁUŻAŃSKA

W południowej części Gminy Łużna położona jest niewielka wieś Wola Łużańska, która jest znana w Polsce ponieważ tutaj w 1621 roku przyszedł na świat Wacław Potocki autor takich dzieł jak: „Wojna Chocimska”, „Dialog o zmartwychwstaniu” oraz wiele innych. Wola Łużańska wraz z Łużna stanowi jedną parafię. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1418 roku, a sama nazwa wiąże się z osadnictwem. Nazwa „Wola” oznaczała zwolnienie na jakiś czas osadników, zakładających nową wieś od pewnych ciężarów. Lokacja wsi nastąpiła na prawie niemiecko-magdeburskim, które pojawiło się w Niemczech w XII wieku, a które przenieśli koloniści do Polski w XIII wieku. Pierwszą wzmiankę o Woli Łużańskiej znajdujemy w księgach ziemskich miasta Biecz z 1418 r. od tego czasu poprzez stulecia następował rozwój tej miejscowości i było wielu właścicieli. W 1599 r. Łużną , Wolę Łużańską i sześć innych wiosek tzw. ruskich kupił Jan Potocki herbu Szreniawa, podstarości biecki. Potoccy byli innowiercami i gorącymi zwolennikami arianizmu, najbardziej postępowej sekty religijnej w Polsce. Jan Potocki mając osiem wsi, oddał tylko Wolę Łużańską synowi Adamowi, która miała dwa folwarki: jeden przy drodze, drugi pod lasem. Miał on trzech synów najmłodszego Wacława, późniejszego poetę, satyryka i fraszkopisarza.

Foto. Kościół w Woli Łużańskiej

W Woli Łużańskiej działa Szkoła Podstawowa im. Wacława Potockiego oraz Samorządowe Przedszkole. Przez wieś przebiega starodawna droga zwana „krakowską”, która z Gorlic po przekroczeniu wzgórza Zamczysko odgałęziała się do wsi Woal Łużańska, a stąd do Łużnej i Staszkówki na Kraków. Ważnym wydarzeniem w historii było wybudowanie i oddanie 1884r. do użytku linii kolejowej wraz z wybudowaną stacja kolejową do dziś funkcjonującą.

 

Foto. Widok z Pustek

W 1900 r. powstała szkoła powszechna, natomiast w 1921r. – Kółko Rolnicze. W 1930r. w budynku dworskim zostaje otwarta filia łużniańskiej Spółdzielni Mleczarskiej. Okres wojny paraliżuje rozwój życia gospodarczego wsi, natomiast później nastąpiła przyspieszona odbudowa. Z wsi drewnianej pokrytej strzechą powstała nowoczesna wieś murowana. Już w 1957r. do wsi dotarła elektryfikacja i część domostw została oświetlona lampą elektryczną, potem dotarła gazyfikacja, telefonizacja, a obecnie wieś czeka na kanalizację.